අ.පො.ස. (උසස් පෙළ)
රසායන විද්‍යාව
ප්‍රායෝගික පරික්ෂණ
( 2017 වසරේ සිට ක්‍රියාත්මක වේ. )
පරීක්ෂණය 1 කැතෝඩ කිරණවල ගුණ ආදර්ශනය කිරීම
අරමුණු:
1 කැතෝඩ කිරණ නලය කි්‍රයා කරවීමට අවශ්‍ය විද්‍යුත් පරිපථයේ උපාංග හදුනා ගැනීමට අවශ්‍ය දැනුම හා කුසලතා ලබා ගැනීම
2 කැතෝඩ කිරණවල ගුණ නිරීක්ෂණය කිරීමට හා පැහැදිලි කිරීම
පෙර පරීක්ෂණ ප්‍රශ්නථ
1 උප පරමාණුක අංශ නම් කරන්න.
2 උප පරමාණුක අංශ සොයා ගැනීමට දායක වූ විද්‍යාඥයන් ලැයිස්තුගත කරන්න.
3 කැතෝඩ කිරණවල ැරැප අනුපාතය සොයා ගත්තේ කවුරු ද?
හැදින්වීම
කැතෝඩ කිරණවල ගුණ නිරීක්ෂණය කිරීම සදහා විශේෂ ආකාරයේ නල භාවිත කරනු ලැබේ කෘෘක්ස් නල ලෙස හැදින්වෙන මේ නලවල අඩු පීඩනයේ ඇති වායුවක් අඩංගු වේ. විද්‍යුත විසර්ජනයක් නිරීක්ෂණය කරන විට ලො ්හ තහඩු දෙක අතර සැලකිය යුතු විභව අන්තරයක ් ලබා දිය යුතු ය. ඍණ ආරෝපිත තහඩුව කැතෝඩය වන අතර, එයින ් නිකුත් වන නොපෙනෙන කිරණ නලයෙ ් අනෙක් කෙළවරට ගමන් කරයි. ඒ කෙළවරේ විශේෂ ප්‍රත ිදීප ්ත ද්‍රව්‍යයක් ආලේප කර ඇති බැවින් කැතො ්ඩ කිරණ එය මත පත ිත වූ විට දීලිසුමක් ඇති වේ.
අවශ්‍ය උපකරණ
උපකරණ හා ද්‍රව්‍ය
· කැතෝඩ කිරණ නල :කෘෘක්ස් නල-
· ප්‍රේරණ ද`ගරය
· 6V සරල ධාරා ප්‍රභවය [ලෙඩ් ඇකියුමිලේටරය හෝ Ni/Fe කෝෂය හෝ බල ඇසුරුම (power pack)]
· සම්බන්ධක කම්බි
· ස්විචය
පසු පරීක්ෂණ ප්‍රශ්න:
1 කැතෝඩ කිරණවලට පාටක් ඇතැයි ඔබ සිතන්නේ ද?
කැතෝඩ කිරණ කොළ පැහැති දිලිසුමක් ලෙස දිස් වීමට සලස්වන්නේ කෙසේ දැ යි පැහැදිලි කරන්න.
2 ඔබ විසින් අධික විභව අන්තරයක් භාවිත කළ යුත්තේ ඇයි?
3 මේ පරීක ්ෂණයෙන් නිරීක ්ෂණය කරන ලද කැතෝඩ කිරණවල ගුණ ලැයිස්ත ගත කරන්න.
පරීක්ෂණය 2: ආකෘති මඟින් අණු සහ අයනවල හැඩ පෙන්නුම් කිරීම
අරමුණු:
සරල අණු හා අයන සදහා පරමාණු අතර පවතින විවිධ ආකාරයේ බන්ධන වර්ග හා ත්‍රිමාන අවකාශයේ පරමාණුවල විහිදීම පිළිබද අවබෝධයක් ලබා දීම.
පෙර පරීක්ෂණ ප්‍රශ්න
1සහසංයුජ බන්ධන, අයනික බන්ධන සහ ලෝහක බන්ධන අතර වෙනස කෙටියෙන් පැහැදිලි කරන්න.
2 ඪීෑඡඍ වාදය ලියා සුදුසු නිදසුන් දෙමින් අණු සහ අයනවල ව්‍යූහ අපෝහනය කරන්න.
3 සහසංයුජ බන්ධන සෑදීමේ දී පහත පරමාණුවල සංයුජතා කවචයේ පැවතිය හැකි උපරිම ඉලෙක්ට්‍රො ්න ගණන ලියා දක්වන්න.
Li, Be, B, C, N, O, F, Mg, Al, Si, P, S, Cl
හැදින්වීම:
දෙන ලද අණුවක හොA අයනයක ඇති පරමාණු අතර පවතින බන්ධන වර්ගය, තාපාංකය, ද්‍රවාංකය, ධ්‍රැවීයතාව, ද්‍රාව්‍යතාව වැනි භෞතික ගුණ සදහා හේතු වේ. එබැවින් අණුවල ව්‍යූහය සහ ත්‍රිමාන අවකාශයේ පරමාණුවල සැකැස්ම අවබෝධ කර ගැනීම, භෞතික ගුණ පැහැදිලි කිරීම ස`දහා ඉතා වැදගත් වේ. VSEPR වාදය මගින් අණු/ අයනවල හැඩය අපෝහනය කළ හැකි ය.
අවශ්‍ය උපකරණ හා ද්‍රව්‍ය
· අණුක ආකෘති කට්ටලය හෝ
· ආකෘති ලෙස යොදා ගත හැකි වෙනත් ද්‍රව්‍ය
(මැටි, බැලූන්, දෙහි)
· s හා p කාක්ෂික පෙන්වීම ස`දහා පෙර සකස් කරන ලද ආකෘති කට්ටල
පසු පරීක්ෂණ ප්‍රශ්න:
1 CO2 හා H2O වල ආකෘති යොදා ගනිමින් අණුවක් ධ්‍රැවීය හෝ නිර්ධ්‍රැවීය වන බව නිර්ණය කරන්නේ කෙසේ දැයි පැහැදිලි කරන්න.
2 CO2 යනු ධ්‍රැවීය හෝ නිර්ධ්‍රැවීය අණුවක් ද? හෙ ්තු ඉදිරිපත් කරන්න.
පරීක්ෂණය 4: ප්‍රාමාණික ද්‍රාවණ පිළියෙල කිරීම
අරමුණු:
1 වීදුරු උපකරණ හා සිව් ද~ු තුලාව භාවිත කිරීමේ කුසලතාව ලබා ගැනීම
2 පරිමා මැනීමේ කුසලතා වර්ධනය කර ගැනීම
3 අවශ්‍ය සාන්ද්‍රණයෙන් යුත් ද්‍රාවණ පිළියෙල කිරීමේ නිපුණතා ලබා ගැනීම
පෙර පරීක්ෂණ ප්‍රශ්න
1 ද්‍රාවණයක සංයුතිය නිර්ණය කිරීමේ ක්‍රම මොනවා දර?
2 මවුලික සාන්ද්‍රණය අර්ථ දක්වන්න
3 දන්නා සාන්ද්‍රණයෙන් යුත් ද්‍රාවණයක් පිළියෙල කිරීම සඳහා භාවිත කරන වීදුරු උපකරණ මොනවා දර?
KMnO4+Na2C2O4 + H+
https://www.youtube.com/watch?v=3ENMJ9T8vS4&t=106s
https://www.youtube.com/watch?v=HGftPpUGc3k&t=7s
